
به گزارش بانه سیتی – LCD مخفف عبارت «liquid crystal display» به معنای «نمایشگر کریستال مایع» است. امروزه دو نوع پنل ال سی دی وجود دارد که در تلویزیونهای دارای نور پس زمینهی LED به کار میروند: پنلهای In-Plane Switching (IPS) و Vertical Alignment (VA). در حالیکه هر دو، نوعی نمایشگر کریستال مایع هستند، تفاوتهای زیادی بین عملکردهای این دو فناوری وجود دارد. ما در این مطلب فرق پنل IPS و VA در تلویزیونها را به طور کامل توضیح دادهایم.
تلویزیون IPS چیست؟
تلویزیونهای LED هستند با پنل « In-Plane Switching» یا IPS و برای کسانی مناسبند که اتاقی گسترده دارند یا کسانی که تلویزیون را از زوایای کناری تماشا خواهند کرد.
تلویزیون VA چیست؟
تلویزیونهای LED هستند با پنل « Vertically Aligned» یا VA و برای کسانی مناسبند که به کیفیت بالای تصویر در اتاقهای تاریک اهمیت زیادی میدهند و زاویهی دید گسترده اولویت آنها نیست.
فرق پنل IPS و VA در تلویزیونها
تفاوت از نظر زاویه دید
زاویه دید به زاویهای اشاره می کند که میتوانید در آن بدون افت چشمگیر کیفیت تلویزیون، به تماشای آن بنشینید. برخی از انواع ال سی دی این کار را بهتر از سایرین انجام میدهند. تلویزیونهای IPS در این زمینه کاملا برنده هستند. این یکی از مهمترین مزایای این پنلها نسبت به سایر تلویزیونهای LCD است. بیشتر تلویزیونهای با پنل VA در زاویهی 20 درجه به بالا، افت کیفیت فاحشی ایجاد میکنند، و اشباع رنگها تا حد زیادی کاهش مییابد. در عوض تلویزیونهای با پنل IPS درخشندگی را از دست میدهند. آنها معمولا بعد از 36 درجه، نیمی از روشنایی خود را از دست میدهند؛ اگرچه در برخی از این تلویزیونها، این عدد به 50 درجه میرسد. زاویه دید محدود پنلهای VA همچنین زمانی مشکلساز است که تلویزیون به عنوان مانیتور کامپیوتر و در فاصلهی بسیار کم به کار میروند چراکه لبههای صفحه نمایش کیفیت رااز دست میدهند.
بیشتر بخوانید: تفاوت تلویزیون ال سی دی و ال ای دی در چیست؟
تفاوت از نظر کنتراست تصویر
کنتراست مهمترین عامل در کیفیت تصویر است. درحالیکه هیچ یک از این فناوریهای ال سی دی، به سطح نمایش سیاه OLED نمیرسند، برخی بهتر از سایرین عمل میکنند. فناوری VA در مقایسه با پنلهای IPS، در این رابطه بسیار بهتر عمل میکنند چرا که رنگ سیاه در این صفحههای نمایش بسیار تیرهتر است. هنگامی که در یک محیط تاریک قرار میگیرید، رنگ سیاه در یک تلویزیون IPS خاکستری به نظر میرسد و این کیفیت تصویر را کاهش میدهد.
نسبت کنتراست در یک تلویزیون VA معمولا بین 3000:1 تا 6000:1 متغیر است، درحالیکه این عدد در پنلهای IPS عموما برابر با 1000:1 است. LCDهای VA همیشه بهترین ردهبندی را در زمینهی کنتراست دارند و تنها تلویزیونهای OLED از این لحاظ بهتر عمل میکنند. البته این تنها در اتاقهای تاریک قابل مشاهده است و در فضای روشن تفاوت چندانی میان کنتراست IPS و VA وجود ندارد.
یکپارچگی رنگ مشکی
در این زمینه نیز پنلهای VA عملکرد بهتری دارند و IPSها در قعر ردهبندی هستند. در تلویزیونهای IPS نوع دیگری از درز نور ال ای دی یا « clouding » نیز وجود دارد. به نظر میرسد زمانیکه به صورت عمودی خارج از زاویهی دید تلویزیون قرار میگیریم، درز نور تجربه میشود که به آن « IPS Glow» میگویند. از نظر بصری بسیار شبیه به مشکلات مربوط به یکنواختی رنگ سیاه است، اما به طور معمول رنگ آن زرد است.
تفاوت فنی
نمایشگرهای LCD ، همانطور که از نام آنها برمیآید، با داشتن کریستالهای مایع در بستههای رنگی کوچک که پیکسلها را تشکیل میدهند عمل میکنند. این بلورها هنگام شارژ با برق واکنش نشان میدهند و تغییر موقعیت میدهند؛ بسته به این موقعیت نور کمتر، بیشتر یا مسدود میشود.
در پنلهای IPS کریستالها خود را همواره به صورت افقی تراز میکنند. هنگام جریان برق، آنها فقط میچرخند تا اجازهی عبور نور را بدهند. اما در نمایشگرهای VA کریستالها خود را به صورت عمودی تراز میکنند و وقتی شارژ میشوند، به یک موقعیت افقی حرکت میکنند تا نور عبور کند، مثل IPS. اما زمانی که جریان از آنها عبور نمیکند، بلوکهای عمودی آنها به مراتب کارآمدتر عمل میکنند. به همین خاطر است که رنگ سیاه و کنتراست در این تلویزیونها بهتر است.
همچنین تلویزیونهایی با پنل PLS وجود دارند، که شبیه به IPS عمل میکنند اما توسط سامسونگ ساخته شدهاند. آنها زمان پاسخگویی بسیار خوبی دارند اما از جهات دیگر تفاوتی با IPS ندارند. پیکسلها از لحاظ بصری در این سه پنل به این صورت هستند: در IPS شبیه به کپسولهای لبه گرد، در VA شبیه به مستطیلهای مستقیم و در LPS شبیه به درجه نظامی روی بازو هستند.
بیشتر بخوانید: تفاوت تلویزیون OLED با QLED در چیست؟
پنلهای VA با زاویه دید گسترده
تولیدکندگان تلویزیونهای با پنل VA در طی سالیان متمادی، تکنیکها مختلفی را برای بهبود زاویه دید پنلهای خود به کار بستهاند که هدف از این کار، تولید یک تلویزیون LCD با زاویه دید گسترده و کنتراست بالا است. درحالیکه هنوز روشی برای دستیابی به این هدف کشف نشده، چند تلویزیون وارد بازار شدهاند که با ترکیب VA و IPS در بازار محبوبیت یافتهاند. اولین آنها تلویزیون سونی Z9F است که در سال 2018 به بازار آمد، سپس تلویزیون سامسونگ Q900RB یا Q950R است که محصول سال 2019 است.
سخن پایانی
هیچیک از این فناوریها ذاتا بر دیگری برتری ندارند، و هریک در جهت تامین یک هدف ساخته شدهاند. به طور کلی، تلویزیونهای IPS دارای زاویه دید گستردهای هستند که برای استفاده در یک اتاق نشیمن روشن و برای تماشای وررش یا نمایشهای تلویزیونی مناسبند. آنها همچنین میتوانند به عنوان مانیتور کامپیوتر به کار بروند چرا که در لبهها کیفیت تصویر حفظ میشود. در عوض، تلویزیونهای VA کنتراست بهتری دارند و برای استفاده در یک محیط تاریک و سینمای خانگی تاریک بهترین انتخاب هستند. انتخاب بین این دو، بستگی به کاربرد یک تلویزیون برای شما دارد چرا که هیچیک نسبت به دیگری برتری ندارد.